Tượng địa tạng vương bồ tát
Chế tác tượng Địa Tạng Vương Bồ Tát (thường gọi tắt là Tượng Địa Tạng) tại làng nghề Sơn Đồng, đa dạng kích thước, mẫu mã tuỳ chọn, gỗ tự nhiên, xử lý chống co ngót. Bảo hành 20 năm.
Địa Tạng Vương Bồ Tát là một trong tứ đại Bồ Tát bao gồm Quan Quan Thế Âm Bồ Tát, Phổ Hiền Bồ Tát và Văn Thù Sư Lợi Bồ Tát. Ngài có hồng nguyện cứu độ tất cả chúng sinh trong lục đạo luân hồi vào thời kỳ sau khi Phật Thích Ca Mâu Ni nhập Niết Bàn cho đến khi Phật Di Lặc giáng thế. Hình ảnh thường thấy của Địa tạng vương Bồ tát trong các chùa triền thường thấy là ngài luôn luôn trong tư thế mặc pháp phục, mình khoác y hồng, có khóa y chỉnh tề. Hãy cùng đồ thờ Thông Hồng tìm hiểu về quy trình chế tác và điêu khắc pho tượng Địa tạng Vương Bồ Tát trong bài viết sau đây.
Địa Tạng Vương Bồ Tát với pháp lực vô biên, từ bi vô hạn, có khả năng phổ độ và cứu vớt chúng sinh. Sự tích nổi bật về ngài chính là lời nguyện cứu độ chúng sinh trong lục đạo luân hồi vào thời kỳ Phật Thích Ca Mâu Ni nhập Niết Bàn và trước khi Di Lặc Bồ Tát hạ sinh. Ngài là người có nhân duyên sâu nặng với chúng sinh, gánh trọng trách giáo chủ toàn cõi. Địa Tạng Vương Bồ Tát có lòng cảm hóa chúng sinh, từ bi cùng với phẩm chất đạo hạnh tu hành ít ai bì kịp ở cõi trần.
Hình ảnh thường thấy của Ngài trong các chùa triền luôn luôn trong tư thế mặc pháp phục, mình khoác y hồng, có khóa y chỉnh tề, đầu đội mão tỳ lư, tay cầm Tích trượng có sáu vòng tượng trưng cho lục đạo luân hồi. Tích trượng là một pháp khí do Phật chế ra. Tay của Địa Tạng Vương bồ tát cầm Tích trượng, ý nghĩa rằng vị bồ tát này luôn dùng pháp thập nhị nhân duyên cảnh tỉnh chúng sinh. Địa Tạng vương Bồ Tát được mô tả là một tỳ kheo với vầng hào quang, một tay cầm tích trượng để mở cửa địa ngục, tay kia cầm ngọc Như Ý tượng trưng cho ánh sáng xua tan bóng đêm.
Khi thờ Tượng Địa Tạng Vương Bồ Tát thì chúng ta hầu hết đều hiểu về bổn nguyện của ngài, và tìm hiểu kỹ bằng cách đọc tụng những bộ kinh Địa Tạng Bồ Tát Bổn Nguyện. Căn bản bộ kinh nói về sự hiếu đạo. Chữ Địa của tên ngài chính là tâm địa và Tạng là kho báu. Muốn để khai thác được kho báu vô tận trong tâm địa thì phải có điểm bắt đầu và đó chính là sự hiếu đạo.
Khi quý khách có nhu cầu chế tác và điêu khắc Tượng Địa Tạng Vương Bồ Tát chúng tôi sẽ tuân theo các quy trình thiết kế và chế tác tượng Phật như sau:
Giai đoạn 1: Khảo sát nhu cầu của khách hàng & Tư vấn của nghệ nhân Thông Hồng
- Giới thiệu các mẫu Tượng Địa Tạng Vương Bồ Tát có sẵn qua ảnh, mẫu do khách hàng cung cấp, hoặc mẫu do nghệ nhân tự phác thảo;
- Giới thiệu các kích thước tiêu chuẩn của các pho Tượng Địa Tạng Vương Bồ Tát phổ biến tại các chùa chiền, nơi thờ phụng;
- Chọn vật liệu chính sử dụng cho pho Tượng: Đây là khâu quan trọng để đục tượng. Vật liệu từ xa xưa dùng để chế tác tượng Phật hay được làm bằng gỗ mít, đây là chất liệu thường được sử dụng trong các đình chùa. Ngày nay tượng phật có thể được làm từ nhiều loại gỗ cao cấp như gỗ trắc, gỗ mun, gỗ hương thậm chí là gỗ sưa và hoàng đàn. Tùy vào khả năng tài chính và nhu cầu sử dụng của khách hàng mà Thông Hồng sẽ lựa chọn gỗ phù hợp.
- Thống nhất vật liệu hoàn thiện của pho Tượng như phủ sơn bóng, sơn giả cổ, hay sơn son thếp vàng, mạ vàng quỳ, vàng 24k, phủ hoàng kim...
- Thống nhất với khách hàng trong trường hợp khách hàng có thể tiến hành làm lễ trì chú của Gỗ trước khi nghệ nhân chế tác.
Giai đoạn 2: Chế tác & điêu khắc tượng Phật
Bước 1: Chế tác bản mộc
Đây là bước đầu tiên của quá trình hình thành một bức tượng phật. Những nghệ nhân của Đồ thờ Thông Hồng sẽ tạo dáng thô cho pho tượng. Ở bước này, chúng tôi gia công phần đầu, mặt tượng trước tiên, đục phác thảo các khối đầu, hốc mắt rồi tới trán, mũi, môi, v.v… Các nghệ nhân thường làm theo lối chế tác nhanh nhất bằng cách thực hiện đó là phân đôi khối đầu, thường lấy đường vạch thẳng bổ giữa sống mũi, xong đục một bên mặt trước; tiếp đó lấy sống mũi làm trục đối xứng, cuối cùng đục nốt nửa phần còn lại và đối chiếu với các chi tiết bên kia cho đối xứng... đặc biêt phía bên tay cầm Tích trượng có sáu vòng tượng trưng cho lục đạo luân hồi, tay kia cầm ngọc Như Ý tượng trưng cho ánh sáng xua tan bóng đêm là một trong những thao tác cầu kỳ của nghệ nhân chế tác tượng.
Bước 2: Điêu khắc chi tiết
Sau khi đã định hình được kiểu dáng của tượng, và đục sơ khai để phác thảo bức Tượng (lấy dáng chung) những người thợ lành nghề sẽ sẽ đi những đường nét chính, đục chạm liền một lượt suốt từ diện tượng đến bệ tượng rồi đến khâu đục chi tiết, những người thợ tạc tượng cũng thể hiện dần từng bộ phận. Khâu này được coi là bước quan trọng nhất trong cả quá trình hoàn thành một pho tượng. Trong khi đục vẫn phải phân chia những mảng khối, từng khoảng cách và đảm bảo những tỷ lệ “quân bình”, cân xứng và độ sáng của Ngọc Như ý toả ra trên bức tượng.
Bước 3: Đục chạm, đẽo gọt & tạo điểm nhấn
Sau bước 2 là khâu gọt tượng, nạo tượng, rồi đánh giấy ráp cho nhẵn pho tượng. Đây là bước hoàn thiện các đường nét, các chi tiết để tạo nên một bức tượng phật Sơn Đồng bằng gỗ hoàn chỉnh. Tạo điểm nhấn, khiến bức tượng thật có hồn không còn khô cứng. Ở bước này, nghệ nhân của Thông Hồng sẽ sử dụng lọai đục dẹt, mỏng để tách từng chi tiết sao cho các mảng các khối (chân tay và các ngón của tượng) khỏi “dính” vào nhau; và thể hiện kỹ những đường lượn, những mảng miếng (chỗ nào nổi rõ cần làm nét, làm nổi bật ra, chỗ nào phải “dìm”, phải ẩn đi). Gọt nạo được coi là khâu hoàn chỉnh phần gỗ trước khi chuyển sang phần sơn ở bước 4 tiếp theo.
Bước 4: Công tác sơn lót & sơn phủ bề mặt Tượng Địa Tạng
Bước cuối cùng khá quan trọng, những bức tượng sau khi được chạm trổ kỹ càng và đánh mịn, bỏ hết những lớp gỗ gồ ghề trên bề mặt. Sau khi làm mịn phủ sơn bảo vệ và mạ vàng quỳ, vàng lá 24k hoặc phù hoàng kim cho sản phẩm khiến cho bức tượng sáng bóng, đẹp và có hồn hơn bao giờ hết. Bước này cũng cần tỉ mỉ, cẩn thận và chau chuốt để thể hiện hồn của bức tượng
Trên đây là Quy trình chế tác tượng Địa tạng vương Bồ tát tại cơ sở Thông Hồng làng nghề Sơn Đồng, chúng tôi mong muốn thông qua bài viết này sẽ giúp khách hàng có góc nhìn tổng quan hơn về quá trình ra đời của 1 bức tượng Phật A di đà đẹp là không hề đơn giản mà rất công phu, mất nhiều thời gian chế tác và chứa đầy tính nghệ thuật của làng nghề thủ công Sơn Đồng.