Thánh tích về Đức Thánh Hiền trong đạo Phật

Sự tích về Đức Thánh Hiền trong đạo Phật

Đức Thánh Hiền đại diện cho tất cả các vị thánh thần trong Phật giáo - những người đã giúp lưu truyền và truyền bá Phật pháp. Đức Thánh Hiền là hình ảnh tượng trưng cho sự cống hiến và nỗ lực không ngừng nghỉ của các vị Thánh để duy trì và phát triển giáo lý của Đức Phật.

Trong khía cạnh cụ thể hơn, tượng Đức Thánh Hiền thường được coi là tượng thờ riêng của Tôn giả A Nan Đà. Tôn giả A Nan là một trong những đại đệ tử của Đức Phật, ngài nổi tiếng với trí nhớ tuyệt vời và sự tận tụy của mình. Ông đã đóng góp rất lớn trong việc kết tập kinh sách, ghi chép lại những lời dạy của Đức Phật sau khi Ngài nhập Niết Bàn.

A Nan Tôn giả là một trong sáu người anh em họ được Đức Phật tự tay làm lễ thụ giới và gia nhập giáo hội. Tuy nhiên, trong số đó, chỉ mình A Nan được xếp vào danh sách mười đại đệ tử nổi tiếng nhất của Đức Phật. Khả năng nghe và ghi nhớ của A Nan đã giúp ông trở thành người thụ hưởng nhiều nhất các bài giảng của Đức Phật, từ đó ông nhận được danh hiệu “Đa văn đệ nhất” (Nghe được nhiều nhất),khiến cho ông trở thành một kho tàng sống về giáo lý Phật giáo.

Là một trong những người thân thiết nhất với Đức Phật, A Nan Tôn giả đã ghi nhớ và truyền lại hầu hết các kinh sách quan trọng cho đệ tử. Trí nhớ và công sức trong việc ghi chép và truyền lại kinh sách của Ngài đã góp phần giúp bảo tồn và phát triển Phật giáo qua hàng nghìn năm.

Ngoài ra, A Nan Tôn giả cũng đã góp phần quan trọng trong việc cho phép phụ nữ xuất gia, mở ra hàng Ni chúng trong Phật giáo, thể hiện sự bình đẳng và cho thấy tinh thần trong mỗi người đều có Phật. A Nan Tôn giả cũng là vị chủ trì các nghi lễ cúng chúng sinh và Mông Sơn thí thực - nghi lễ quan trọng trong Phật giáo để cúng dường cho các linh hồn đói khát.

Dù có những đóng góp to lớn và sự tận tụy trong suốt cuộc đời tu hành, Tôn giả A Nan vẫn chưa đắc đạo khi Đức Phật viên tịch. Tuy nhiên, điều này không làm giảm đi sự kính trọng của các đệ tử và nhân dân đối với ông. Sự khiêm nhường, lòng thành kính và tinh thần phụng sự cao cả của A Nan Tôn giả đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng những người tu hành và tín đồ Phật giáo qua mọi thời đại.

Ý nghĩa thờ Đức Thánh Hiền

Tượng Đức Thánh Hiền trong đạo Phật mang nhiều ý nghĩa sâu sắc về mặt tâm linh và cuộc sống. Việc thờ phụng Đức Thánh Hiền giúp con người hướng đến sự giác ngộ và trưởng thành trong suy nghĩ và tinh thần.

Khi nhìn vào tượng Đức Thánh Hiền và nhớ đến những câu chuyện về Ngài, con người có thể học hỏi cách sống đúng đắn và nhân ái, giống như một tấm gương phản chiếu những phẩm chất tốt đẹp mà mọi người nên noi theo, từ lòng thành kính, sự chân thành, đến sự tôn trọng các giá trị tâm linh. Đức Thánh Hiền là hiện thân của sự thông thái và lòng từ bi, mang lại cho con người niềm tin và động lực để vượt qua khó khăn trong cuộc sống.

Ngoài ra, cầu khấn trước tượng Đức Thánh Hiền còn giúp con người đạt được sự bình an và thanh thản trong tâm hồn, loại bỏ những lo âu và căng thẳng. Sự hiện diện của tượng Đức Thánh Hiền trong không gian thờ cúng mang lại sự yên bình, giúp cho người tu hành và tín đồ cảm nhận được sự an lạc và hạnh phúc từ bên trong.

Tượng Đức Thánh Hiền chế tác tại làng nghề Sơn Đồng

Tượng Đức Thánh Hiền được tạc dưới hình hài một vị Tăng, đầu đội mũ hoa sen - biểu trưng cho sự tinh khiết và cao quý. Tay phải của Ngài bắt ấn Cát tường hoặc ấn Vô úy, biểu tượng cho sự may mắn và sự dũng cảm, không sợ hãi, trong khi tay trái để ngửa trong lòng, tượng trưng cho sự tiếp nhận và lòng từ bi.

Một đặc điểm nổi bật của tượng Đức Thánh Hiền là Ngài ngồi thả chân, khác với hình ảnh  ngồi xếp bằng thường thấy của các vị Phật và Bồ Tát khác. Tư thế này thể hiện sự thoải mái, tự tại và sự thanh thản trong tâm hồn, cũng như sự thông suốt trong tư tưởng của Đức Phật.

Hai bên tượng Đức Thánh Hiền là hai thị giả với những hình dáng và biểu cảm đối lập. Bên trái là Tiêu Diện Đại Sĩ, có hình dáng dữ tợn, mặt đen sì hoặc xanh lè, tượng trưng cho sức mạnh và sự quyết liệt trong việc bảo vệ giáo lý Phật giáo. Bên phải là Hộ Pháp Vi Đà, có tướng diện hiền hòa, biểu tượng cho sự bảo vệ và che chở đầy lòng từ bi.

Trong không gian thờ Tam Bảo, tượng Đức Thánh Hiền được đặt ở một ban riêng (thường ở bên tay trái gian thờ) gọi là Ban Đức Thánh Hiền. Ban này đặt tượng Đức Thánh Hiền ở vị trí trung tâm cùng với hai vị thị giả là Tiêu Diện Đại Sĩ ở bên trái và Hộ Pháp Vi Đà ở bên phải.

Làng nghề Sơn Đồng là làng nghề có hàng trăm năm hình thành và phát triển với truyền thống chế tác tượng mẫu, tượng phật và các đồ thờ tâm linh khác. Trong đó, tượng Đức Thánh Hiền được các nghệ nhân tại đây chế tác tỉ mỉ từng chi tiết trên trang phục và biểu cảm khuôn mặt. Từ đó khắc họa nên những bức tượng Đức Thánh Hiền mang lại cảm giác yên bình, từ bi và linh thiêng.